اخبار

تدوین اثری جامع که بیانگر تمام جنبه‌های متنوع محیطی-زیستی، اجتماعی–فرهنگی و اقتصادی-سیاسی سرزمین بزرگ ایران باشد، پیوسته از اهمیتی فوق العاده برخوردار بوده است. مرکز دائره‌المعارف بزرگ اسلامی از دهه گذشته، تدوین آثار مرجع درباره ایران را در دستور کار و برنامه خود قرار داده است.

مجموعه پنج‌جلدی «جغرافیای جامع ایران» به همت مرکز دایرةالمعارف بزرگ اسلامی و توسط شماری از معتبرترین متخصصان ایرانی تالیف و رونمایی شد؛ اثری که به اعتقاد کارشناسان و مولفان می‌تواند به درک ما از هویت ملی‌مان کمک ‌کند.

با اینکه در چند دهه اخیر در ایران به گونه روز افزون از ارزش درس جغرافیا در مدارس ما کاسته شده، ولی بر تعداد نوشتارهای جغرافیایی گوناگون، به طور چشمگیری افزوده شده است. اینکه بُرد و تاثیر این مقالات و نوشتارها در بین عامه مردم یا حتی طبقۀ تحصیل کرده و مسئولین تا چه حد بوده است، آشکار نیست؛ اما از روند نگاه به گستره‌ها و فضاهای جغرافیایی می‌توان از جمله نتیجه گرفت که حتی وجود کارگزاران و مسئولان با تخصص جغرافیایی در زمینه‌های اجرایی نیز نتوانسته مانع از فروپاشی و بعضا نابودی فضاهای طبیعی و زیست‌محیطی کشور شود.

کتاب «جغرافیای جامع ایران» را شاید بتوان اثری منحصربه‌فرد در میان کتاب‌های جغرافیایی دانست، زیرا تاکنون آنچه درباره جغرافیای ایران منتشر شده، به جنبه‌های طبیعی آن پرداخته است؛ برای مثال در سال 1362 مرحوم ربیع بدیعی کتاب «جغرافیای مفصل ایران» را توسط انتشارات اقبال منتشر کرد.

فرهاد عزیزپور، استادیار دانشکده علوم جغرافیایی دانشگاه خوارزمی و یکی از مؤلفان مجموعه «جغرافیای جامع ایران» در یادداشتی به ذکر اهمیت دانشنامه در علوم جغرافیایی برای پیوند نسل‌ها پرداخته است.

آیین رونمایی از مجموعهٔ پنج‌جلدی «جغرافیای جامع ایران»، به‌صورت آنلاین، با حضور آقایان کاظم موسوی بجنوردی، دکتر عباس سعیدی، دکتر فرهاد عزیزپور و مهندس احمد آرین‌نیا صبح روز دوشنبه ۱۴ مهر در مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی برگزار شد.

مركز دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی كه از سال 1362 فعالیت خود را در تهران آغاز كرده است با همكاری صدها نفر از پژوهشگران و صاحبنظران ایرانی و بین‌المللی با تدوین و انتشار آثار گرانسنگی همچون دایره‌المعارف بزرگ اسلامی، دانشنامه ایران، دانشنامه فرهنگ مردم ایران، تاریخ جامع ایران، دانشنامه تهران بزرگ و... خدمات بزرگی به سرزمین كهن پارسی و ملت ایران داشته است.

انتشار كتاب جغرافیای جامع ایران توسط مركز دایره‌المعارف بزرگ اسلامی در شرایطی كه سال‌هاست این نهاد موثر علمی و فرهنگی ایران بحران مالی را تجربه می‌كند اقدامی قابل ستایش و فوق‌العاده است. هرچند از سال‌های پیش مقالات این كتاب نگارش یافته بود اما به‌سبب مشكلات مالی چاپ و انتشار آن متوقف شد.

جغرافیا را می‌توان علم شناخت دقیق و همه‌جانبه محیط طبیعی و محیط انسانی دانست. حغرافیا در زمره علوم كهن و اولیه‌ای است كه بشر با آن آشنا شد و از آن در جهت رفع مشكلات و بهبود زندگی خود و اطرافیان بهره گرفت. به عبارت دیگر بشر از دوران غارنشینی تاكنون همواره با محیط پیرامون خود در ارتباط متقابل بوده است و از جغرافیا برای شناخت و بهره‌گیری از مواهب طبیعی برای رفع مشكلات و نیازهای مادی و معنوی‌اش بهره‌برداری كرده است.

دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی كه از سال‌ها پیش (1362) به پایمردی آقای كاظم موسوی‌بجنوردی آغاز گشته و با تلاش و همت چشم‌گیر شماری از فرهیختگان ایران زمین به درختی تنومند و سایه‌گستر بدل شده است، اثری گرانبها و در نوع خود یكتاست. اهمیت این كارِ كارستان و سترگ تنها محدود به محتوای مجلدات آن نیست كه پیش‌بینی می‌شود به 40 جلد برسد. فراتر از ارزش والای آن باید از فرهنگ‌سازی ‌زاده آن نیز یاد كرد.